Sabedes de quen era esta casa? Parécevos unha casa de ricos ou de pobres? É a casa familiar onde naceu Díaz Castro hai máis de cen anos. A súa familia eran labregos con propiedades e seu pai era escribinte no Concello, Así que o neno Pepe, como lle chamaban, creceu rodeado de libros, o cal non era moi habitual naquela época.

Díaz Castro aprendeu a ler e escribir nesta casa, ata que abriron a escola dos Vilares á que iría Díaz Castro camiñando cada día co seu irmán Serafín atravesando estes carreiros. Mirádeos nesta foto. A escola antes era para uns poucos, para os que non tiñan que traballar. Incluso había escolas de ferrado, nas que se pagaba ós mestres con cereais. Canta xente credes ía a escola na época na que Díaz Castro era un neno? 

Mirade, en 1920 na provincia de Lugo, sabían ler e escribir o 68% dos homes e o 35% das mulleres. Dos que estamos aquí cantos? 

E quen iría, os ricos ou os pobres? Imos facer un xogo.

Agora, se comparamos a foto de Díaz Castro coa nosa, quen falta? As rapazas! Na época de Díaz Castro as nenas recibían clase por separado. Tamén falta o crego que daquela mandaban moito na escola. 

Alguén quere ser crego? (dámoslle o alzacuellos)

A quen si temos é a Díaz Castro, quen era? Imos poñerche as gafas, que de maior vas ser miope. E non te queixes que case acabas de cura. Díaz Castro estudo aquí, nos Vilares e no seminario de Mondoñedo. Alí coñeceu poetas e estudou idiomas. Ao final non se fixo cura e traballou toda a vida de mestre e de tradutor, xa que falaba catorce idiomas. Foi na escola ademáis, onde comezou a escribir poemas, como este:

A cabra tira pra o monte / xa o decían meus abós… / Consellos que os abós dan / moi sabios consellos son…

E agora, xa con cura e mestre incorporados á foto despedímonos posando de verdade diante da primeira escola de Díaz Castro, a súa casa. Grazas e xa podedes ir á seguinte parada ou se rematastes, á despedida.